نگهداری خودرو نیز یکی مواردی است که اگر به صورت علمی و استاندارد بدان توجه شود، علاوه بر افزایش طول عمر خودرو باعث بالا رفتن کارآیی، کاهش استهلاک ، کاهش آلودگی هوا ، کاهش میزان تصادفات و کاهش میزان مصرف سوخت خودرو می گردد. به منظور آشنایی بیشتر با روش های اصولی نگهداری خودرو و افزایش طول عمر خودرو گفتگوی کوتاهی با روح الله فصیحی کارشناس و مکانیک خودرو با بیش از دو دهه سابقه انجام داده ایم که حاوی نکات فنی و علمی دقیق است:
عمر مفید خودرو به چه عواملی بستگی دارد؟
بر اساس استاندارد جهانی عمر مفید خودروها در جاده به طور متوسط 8/10سال است. البته ماشین ها و کامیون هایی که این روزها تولید می شوند از نظر مهندسی و مواد کاربردی بسیار بهتر از چند سال قبل هستند و بیشتر عمر می کنند. اما عوامل تاثیر گذار دیگری نیز وجود دارند که باعث کاهش عمر خودرو می شوند. نوع آب و هوای منطقه، نحوه استفاده از خودرو، نحوه نگهداری و سرویس خودرو، محل پارک خودرو و ... در کاهش یا افزایش عمر خودرو تاثیر دارند. ولی در مجموع عمر مفید یک خودرو ده سال است. هر چند در کشور ما به دلایل متعدد اقتصادی خودرو به عنوان یک کالا در نظر گرفته نمی شود و سرمایه محسوب می شود. به همین دلیل شاهد تردد برخی خودروها با عمر بیش از 40 سال نیز هستیم!
چه کنیم که خودروی ما عمر بیشتری کند؟
هر قدر بیشتر با ماشین مدارا کنید، عمر طولانی تر خواهد داشت. رانندگی غیر تهاجمی و همراه با آرامش ، استفاده از کلاچ و گاز و ترمز به جا، حرکت کردن با دنده صحیح، جلوگیری از حرکت با دنده مرده( دنده نابجا)، سرعت کم در مسیر های خاکی و صعب العبور، پارک خودرو در محل سرپوشیده، تعویض به موقع روغن و قطعات و انجام معاینات و سرویس های دوره ای باعث افزایش عمر خودرو می شود.
در ضمن از آنجا که در سفرهای کوتاه داخل شهری، موتور به اندازه کافی گرم نمی شود تا میعان گاز لازم برای میل لنگ و اگزوز را درست کند آب در آنها جمع می شود و استهلاک ماشین بالا می رود. مهندسین مکانیک این اتفاق را چرخه غلط می نامند و اعتقاد دارند سفرهای کوتاه داخل شهری باعث کوتاه شدن عمر موتور می شوند. این چرخه باطل برای روغن ماشین به ویژه در هوای سرد بسیار ضرر دارد. اگر ناگزیر به استفاده از ماشین در مسیرهای کوتاه هستید، دست کم مسیرهای بزرگراه و اتوبان را انتخاب کنید تا دمای ماشین به اندازه لازم برسد.
گرم کردن و خنک کردن خودرو چگونه باید صورت گیرد؟
توصیه می شود در فصل زمستان پیش از حرکت، موتور را به مدت یک الی دو دقیقه گرم کنیم. این کار باعث می شود تا روغن در موتور و ترمزها به دمای لازم برسد. بیشتر از این زمان فقط باعث سوخت بیهوده بنزین می شود. در هواهای بسیار سرد – صفر درجه و زیر صفر درجه – اگر سفر شما واجب نبود از آن چشم پوشی کنید. استارت در این هوا برای موتور و باتری سخت است؛ گریس سفت می شود و لوله و شلنگ ها یخ می زنند. در مورد خنک کردن ماشین باید گفت خراب شدن سیستم خنک کننده می تواند منجر به خرابی موتور شود. ساختار آلومینیومی و بسته موتورهای جدید نمی تواند به طور مکرر انبساط بخار آب يا گاز در سيلندر موتور که در نتیجه گرمای بیش از حد است را تاب بیاورند. بنابراین، شلنگ رادیاتور و بخاری را به طور مرتب چک کنید و پس از 240 هزار کیلومتر آنها را تعویض کنید. در این حالت خوب است پمپ آب را نیز عوض کنید.
نقش مکانیک ها را در ساختار نگهداری ماشین چگونه ارزیابی می کنید؟
حقیقت امر این است مکانیک هم مانند پزشک خانوادگی است. داشتن رابطه طولانی مدت با یک مکانیک ماهر به نفع شما و ماشین تان است چرا که او از زیر و بم خودروی شما آگاهی دارد و می داند چه تعمیراتی روی آن انجام شده است. مکانیک های متفرقه بیشماری در سطح شهر وجود دارند اما اگر یک نمایندگی ثابت پیدا کنید بسیار برایتان بهتر است. مکانیک های نمایندگی های برندهای مختلف چون بیشتر اوقات روی یک برند مشخص کار می کنند، تخصص بیشتری در کار خود دارند. بعلاوه، آنها به قطعات فابریک ماشین دسترسی سریع تر و مطمئن تری نیز دارند و اطلاعاتشان نیز به روز و به لحظه است.
سخن آخر
نگهداری علمی و اصولی از خودرو علاوه بر افزایش طول عمر خودرو و کاهش مصرف سوخت باعث جلوگیری از خرابی مکرر خودرو و به اصطلاح در راه گذاشتن شما می شود. فلذا توصیه می شود علاوه بر انجام راهکاری های نگهداری عمومی نظیر شستشوی رادیاتور، تعویض فیلتر هوا، چک کردن لاستیک ها، تعویض برف پاک کن، بازرسی ترمز، چک کردن باتری، چک کردن سیستم تهویه مطبوع و سایر ملاحظات ظاهری حداقل یک الی دو بار در سال خودرو را برای بازدید کلی یا سرویس عمومی نزد مکانیک ببرید تا علاوه بر شناسایی و تعویض قطعات مستعمل، نسبت به شستشوی قطعات داخلی موتور نیز اقدام شود. امید است با رعایت اصول ذکر شده و رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی از داشتن خودروی شخصی تان لذت ببرید.