پرسش: کارگر مشمول قانون کار چه کسی است؟ آیا نمایندگان کارفرما نیز کارگر شناخته میشوند؟

پاسخ: از لحاظ قانون کار؛ کار گران مشمول این قانون کلیه اشخاص حقیقی هستند که در ازاء دریافت اجرت به دستور و به حساب شخص حقیقی یا حقوقی دیگری ( کارفرما ) انجام یک فعالیت جسمی یا فکری را عهده دار بوده و در شمول مقررات استخدامی خاص؛ مصوب قوه قانون گذاری و یا مصوب مرجع ماذون از قوه مزبور؛ نیز قرار نداشته باشند. ضمنا نمایندگان کارفرما که از طرف ایشان اداره کارگاه را عهده دار می باشند نیز چنانچه در تعریف فوق الذکر قرار داشته باشند به اعتبار انجام کار و دریافت اجرت کارگر شناخته خواهند شد. بدیهی است در صورت بروز اختلاف و طرح موضوع در اداره تعاون کار و رفاه اجتماعی محل تشخیص رابطه کارگری و کارفرمائی و احراز شمول قانون کار بر این رابطه با هیاتهای تشخیص و حل اختلاف مستقر در آن ادارات خواهد بود.

پرسش: آیا همه بیمه شدگان قانون تامین اجتماعی مشمول قانون کار نیز میشوند؟

پاسخ: طبق بند 1 ماده 2 قانون تامین اجتماعی؛ بیمه شده شخصی است که راسا مشمول مقررات تامین اجتماعی بوده و با پرداخت مبالغی به عنوان حق بیمه؛ حق استفاده از مزایای مقرر در این قانون را دارد. از طرفی؛ برابر ماده 148 قانون کار کارفرمایان کارگاههای مشمول این قانون مکلفند براساس قانون تامین اجتماعی نسبت به بیمه نمودن کارگران واحد خود اقدام نمایند. بنابراین با توجه به ماده 148 قانون کار کلیه کسانی که مشمول این قانون هستند الزاما تحت پوشش مقررات قانون تامین اجتماعی قرارمی گیرتد اما همه اشخاصی که در شمول قانون تامین اجتماعی قرار دارند با امعان نظر به بند 1 ماده 2 این فانون که فوقا اشاره شد لزوما مشمول قانون کار نخواهند بود به ویژه این که بخش های قابل توجهی از بیمه شدگان تامین اجتماعی مشمول مقررات استخدامی خاص می باشند.

پرسش: در کارگاهی صاحب کارگاه با برادر خود اشتغال به کار دارد آیا این کارگاه با استناد به ماده 188 قانون کار یک کارگاه خانوادگی شناخته شده و از شمول مقررات قانون کار خارج می باشد؟

پاسخ: نظر به اینکه برابر ماده 188 قانون کار صرفا کارگران کارگاههای خانوادگی که انجام کار در آنها منحصرا توسط صاحب کار و همسر و خویشاوندان نسبی درجه یک از طبقه اول وی انجام می شود از شمول این قانون مستثنی شناخته شده اند و از طرفی برادر و خواهر به موجب ماده 1032 قانون مدنی جزء خویشاوندان طبقه دوم محسوب می گردند لذا به این اعتبار، کارگاهی که در آن کار توسط برادر و خواهر انجام میشود کارگاه خانوادگی تلقی نشده و مشمول قانون کار خواهد بود.

منبع: کتاب پرسش و پاسخ روابط کار - نوشته محمد جواد الهیان