به گزارش عصر لارستان این سابات توسط خیر بزرگ لارستان حاج غلامرضا معتمد لاری احداث گردیده و به نام  وی نیز مشهور است. قدمت سابات به بیش از یکصد سال می رسد، در این مدت زمان طولانی تعمیر و بهسازی روی آن صورت نگرفته است.

 

در زلزله سال 1339 سه تاق میانی آن ریزش می کند که توسط استادمحلی مرحوم رحمت حسن(طاهریان) مجدد تعمیر می شود بعد از آن که حدود 50سال بیشتر هیچگونه تعمیری صورت نگرفته است. با توجه به اینکه این سابات معبر اصلی کوی گاله محسوب می شود و شبانه روز رفت و آمد در آن صورت می گیرد.

 

در چند سال اخیر به علت آب کردن سقف آن و خورد شدن تاق های آن براثر رفت و آمد ماشین های سنگین خطر تخریب وریزش وجود داشت. لذا شورای اسلامی شهر لار با مصوب کردن تعمیر وبهسازی آن موافقت نمودند.

 

شهرداری لار نیز مراحل قانونی این پروژه که همانا نامه نگاری ومجوز از اداره میراث فرهنگی لارستان و استان فارس انجام داد. بعد از گذشت حدود چندماه از طرف اداره میراث فرهنگی لارستان مجوز کتبی مرمت وتعمیر وبهسازی آن صادر گردید وآیتم های این پروژه به صورت کتبی اعلام شد و ناظر فنی جهت تعمیر برابر ضوابط مندرج در پاسخنامه تعیین گردید.

 

تعمیر سابات زیر نظر اداره میراث فرهنگی لارستان با استاد محلی سنتی که خبره ودارای تجربه است؛ بیش از یک ماه قبل آغاز گردید. عدم مداخله شهرداری لار در کم وکیف مصالح و نوع تعمیر مشهود بوده است وکار سابات حدود 70درصد انجام گرفته بود که از طرف مسئول پایگاه فرهنگی لارستان نامه ای به شهرداری ارسال ودستور توقف کار این پروژه داده شد و طی مصاحبه ای که با یکی از سایت ها محلی اعلام شد که این پروژه فاقد طرح بوده و اینگونه مرمت ها به عهده میراث فرهنگی است.

 

(سایت صحبت نو: شیبانی با این بیان که میراث فرهنگی موظف به تعمیر و مرمت بناهایی است که صورت اضطراری دارند از آمادگی پایگاه میراث فرهنگی لار برای هزینه‌کرد مرمت این ساباط خبر داد. )

 

از توقف این پروژه حدود یک ماه می گذرد و از آنجایی که این سابات هم معبر عمومی و هم و بنای ثبت شده میراث فرهنگی است تعلل در مرمت آن معضلات دو چندان ایجاد می کند. با شروع فصل بارندگی خطر ریزش بنا و مشکلات ناشی از گود برداری کف سابات نیز به مشکلات دیگر اضافه شده است.

 

با توجه به آنچه آمد چند سوال مطرح می شود:

 

1- تاریخ نامه شهرداری برای کسب مجوز تعمیر به اداره میراث فرهنگی لارستان و اداره کل استان تا توقف این پروژه 5 ماه به طول انجامیده است چرا در این مدت پایگاه میراث فرهنگی به فکر این نیافتاده که این پروژه فاقد طرح می باشد؟

 

2- با توجه به این که، پروژه تعمیر و بهسازی اثر مجوز کتبی و آیتم های مرمتی از طرف یک ارگان رسمی - اداره میراث فرهنگی لارستان و اداره کل استان- را داشته که متولی اصلی اثرهای تاریخی می باشد چه لزومی برای دخالت پایگاه میراث فرهنگی شهر لار وجود دارد؟

 

3- معماری تاق برکه و دهنشیر و سابات معماری زنده و به روز می باشد؛ و این اثر خارج از این معماری نبوده و هیچکس نمیتواند همانند معماران تجربی این منطقه نسبت به ساخت و یا تعمیر و مرمت آن اظهار نظر کنند. ضمن اینکه این اثر مخروبه نبوده است. با این اوصاف باز پروژه احتیاج به طرح دارد؟

 

اگر جواب مثبت است چرا اداره کل میراث فرهنگی استان فارس و پایگاه میراث فرهنگی لار که حدود 5ماه وقت داشته اند  این طرح را آماده نکرده اند؟

 

4- کارشناس مرمت این سابات کیست؟

 

5- آیا طرح پایگاه به تایید معماران بومی متخصص می رسد یانه؟

 

اگر گفته مسئول پایگاه میراث لار که از آمادگی پایگاه میراث فرهنگی لار برای هزینه‌کرد مرمت این سابات خبر داده است عملی شود خوشحالی مردم وشهروندان میراث دوست دوچندان می شود.

 

و اما جهت حفاظت وحراست از آثار تاریخی و بافت تاریخی شهر، تعامل با مردم و شهرداری وشورا وادارات ذیربط لازم است؛ تصمیمات تحکمی راه گشا نیست و مسئولین شهری اگر این نوع نگاه داشته باشند بخصوص در زمینه اثرهای تاریخی موفق نمی شوند سهل است اگر بگوییم باعث ضرر وزیان جامعه نیز فراهم می آورند.